Voor een effectieve samenwerking moet je kennis opbouwen over de regionale economie. Daarom laat Economie071 jaarlijks een Index071 maken. De Index weerspiegelt de ontwikkeling van 38 parameters vanaf 2014: werkgelegenheid, aantal bedrijven, aantal studenten, omvang van onderzoeksbudgetten, aantal startups, aantal (mbo-)leerbedrijven, filedruk en het aantal nieuw gevestigde regiobewoners.
“Iedere parameter krijgt een eigen weging mee in het overkoepelend indexcijfer”, zegt Rob Manders, onderzoeker voor Economie071. Het geeft het algeheel functioneren van de regionale economie weer. In 2021 komt het indexcijfer op 119 uit. Een groei van vier indexpunten ten opzichte van 2020. (een update van Index071 2021-2022 vind je onder deze tekst).
De Index is startpunt voor het economische debat. De partners gebruiken het om overzicht te krijgen, beleid bij te sturen en – waar nodig – nieuwe acties uit te zetten. Uit de index zijn leereffecten te halen. Rob: “Ten eerste zien we dat de voornaamste groei in de Index van de clustereconomie komt: Bio Science Park, onderwijs- en kennisinstellingen, startups, jonge mensen.” Die economische motor neemt de hele regio op sleeptouw. Het loont dus om te blijven inzetten op de groei hiervan.
Tweede leerpunt is dat de 071-regio een probleem heeft op de stagemarkt voor mbo’ers. Rob: “Het aantal leerbedrijven is beperkt en neemt af. Bovendien is er sprake van een kwalitatieve mismatch. Met name in de techniek staan bedrijven te springen om jonge mensen, maar is de aanwas nog te beperkt.”
Tijdens de coronaperiode werden zogenoemde coronarapportages gemaakt. Die beschreven de impact van corona op de regionale economie. Begin 2021 volgde de notitie ‘Veerkracht en Leiderschap’ met daarin een Veerkrachtindex. Aan de hand van zes overkoepelende parameters is de ‘veerkracht’ van de regio in kaart gebracht. De scores van de 071-regio wordt vergeleken met alle 40 economische regio’s van Nederland.
Dan blijkt deze regio de zesde meest veerkrachtige regio van het land. De bonus van veel jong talent, een hoog opleidingsniveau en constante aanwas van nieuwkomers zorgt voor deze score.
Uit de Veerkrachtindex volgen ook opletpunten. Zo is de werkgelegenheid hier beperkt. “We zijn nog steeds afhankelijk van de grote economische centra om ons heen: Amsterdam, Den Haag, Utrecht”, zegt Rob. Veel mensen pendelen dus, met bijkomende filedruk, uitstoot en koopkrachtlek.
Tweede opletpunt is een grote quartaire sector (zorg, onderwijs) tegenover een kleine markteconomie in de regio. Rob: “Naast de life sciences zijn er weinig andere grote dragers van de economie.” De cultuur en sport heeft daar last van (want er zijn weinig potentiële sponsors), het onderwijs (weinig stageplekken), bewoners (weinig werplekken, minder ‘reuring’) en zelfs de gemeenten (minder belastinginkomsten). Meer ondernemerschap (startups, zzp’ers) in kan een enorme stimulans geven aan het brede voorzieningenniveau.
De opgebouwde kennis binnen Economie071 wordt actief gedeeld en gebruikt door de partners. Er zijn netwerken, gezamenlijke projecten, masterclasses, overkoepelende visies en vele andere uitingen die hierop voortbouwen. En dat leidt soms tot heel concrete acties, zoals de inzet van een stagejager om de match tussen bedrijfsleven en mbo-stagiairs te vergroten. “Maar ‘kennis’ prikkelt ook, wakkert nieuwsgierigheid aan, brengt mensen in beweging, voorkomt kleingeestigheid, maakt je alert op nieuwe kansen en bedreigingen”, stelt Rob.
Lees meer over projecten en onze agenda in het swipe-zine.
De economie van de Leidse regio heeft de coronacrisis goed doorstaan. Dat blijkt uit de Index071 editie 2021-2022, de regionale economische monitor. Deze is opgesteld door bureau Blaauwberg in opdracht van Economie071. De sterke scores van 071 zitten op de thema’s ‘kenniseconomie’ en ‘ondernemerschap en jong talent’. Uit de index blijkt dat het groeiende life sciences complex de locomotief is die de regio-economie blijft voortduwen, ook in het coronajaar 2021. Volgens de onderzoekers zijn er ook aandachtspunten. Zo benoemen zij dat de regio steeds drukker en duurder wordt, wat de toestroom van nieuw talent kan gaan beperken. Dit betekent een rem op groei. En dat terwijl er al sprake is van een krappe arbeidsmarkt. Ook de uitstroom van vele babyboomers uit het arbeidsproces gaat de 071-regio, net als de rest van het land, parten spelen. Er zijn te weinig mensen om het werk uit te voeren dat er is.
Dat de regio de crisis goed heeft doorstaan kwam al naar voren in de Index van vorig jaar. En ook in 2021 schieten de meetbare waarden van het life sciences and health kenniscluster in de Leidse regio naar boven. Dat positieve oordeel moet wel van een aantal disclaimers worden voorzien, menen de onderzoekers. Het eerste voorbehoud dat in de index naar voren komt is de onzekerheid of de crisis echt over is, of dat we nu alleen een pauze beleven. Als tweede disclaimer wordt genoemd dat er los van het overkoepelende positieve economische beeld, er wel degelijk verliezen geleden zijn: sterfte, gezondheidsschade, faillissementen en verstoorde schoolloopbanen. De derde disclaimer is dat we in een zeer schommelend economisch klimaat leven. Er is een oorlog gaande, de inflatie loopt op, er is een tekort aan woningen en de klimaatdoelen zijn ongrijpbaar. Maar, zo stelt bureau Blaauwberg, regio 071 staat er robuust voor door de aanwezigheid van het kenniscomplex en de bedrijvigheid die daarmee verband houdt.
Uit de index blijken zorgen rondom het thema ‘arbeidsmarkt’. De coronadip heeft een structurele trend versneld: het vertrek van de babyboomgeneratie uit het arbeidsproces. De instroom kan die hoge uitstroom niet bijbenen. En bovendien oefent de generatie geboren tussen 1946 en 1956 nog behoorlijke koopkracht uit. Die koopkrachtige vraag komt terecht bij een veel te kleine, werkende populatie, aldus de onderzoekers. Statistisch gesproken verwacht Blaauwberg pas vanaf 2027 enige verlichting, wanneer de vroege babyboomers (geboren in 1946) de grens van de levensverwachting naderen. De voorspelling is dat het sluipend zal gaan, maar na 2027 zullen er naar verwachting meer huizen op de markt komen en zal de vraag naar vrijetijdsdiensten wat gaan teruglopen. Maar de vergrijzing gaat nog lang mee. De late babyboomers (tot 1969) komen pas halverwege de jaren 2030 aan hun pensioen toe. Tot die tijd hebben we te maken met een grote uitstroom uit de arbeidsmarkt, aldus bureau Blaauwberg.
De index meet de ontwikkeling van 31 maatstaven, parameters, die een relatie hebben met de agenda van Economie071. Per parameter wordt een indexcijfer berekend die de groei of krimp sinds basisjaar 2014 laat zien. Alle indexcijfers tellen op tot een totaalcijfer, die uitdrukking geeft aan de algehele economische ontwikkeling. In 2021 komt het indexcijfer op 119 uit. Een groei van vier indexpunten ten opzichte van 2020. Binnen dat ene indexgetal zijn grote verschillen zichtbaar. Op de thema’s kenniseconomie, ondernemerschap en talent is de groei 6 tot 10 indexpunten. Op andere thema’s is sprake van stabilisatie (regiomarketing, werkgelegenheid) of zelfs daling (onderwijs-arbeidsmarkt) van de indexscores.
In 2020 en 2021 hebben de lockdowns veel werkprocessen verstoord waaronder de reguliere dataverzameling die de basis vormen van de index. In februari 2021 is daarom tussentijds een veerkrachtanalyse gemaakt. Hierin is de Leidse regio vergeleken met de 41 andere regio’s in Nederland. De cijfers laten zien dat regio 071 een mooie 6e plaats inneemt. Ontwikkelpunten zijn er ook: de werkgelegenheid is nog beperkt evenals het aantal ondernemers in de regio. Een long read over de veerkrachtanalyse vind je op de website van Bureau Blaawberg. Een uitgebreide toelichting is te zien in dit mini-college.
Blijf op de hoogte van onze projecten via onze digitale nieuwsbrief.
Aanmelden
